HiVent Blog
Blog sayfamızda endüstriyel duman ve tozların zararları ve duman emiş sistemleri, toz toplama sistemleri gibi bilgilere ulaşabilirsiniz. Bu sayfadaki tüm bilgilerin hakları şirketimize aittir. Kaynak gösterilerek ve sayfa linki verilerek kullanılabilir.
Bu sayfada yayınlanmasını istediğiniz yazılarınızı e-posta adresimize iletebilirsiniz. Yayınlanması uygun görülen yazılarınızı sizin isminizle bu sayfada yayınlamaktan mutlu oluruz.
KAYNAK DUMANININ DAVRANIŞI ve KAYNAK DUMANLARI ZARARLARI
Duman, gözle görülemeyen ve ince bir tabaka olarak görünür hale gelen yoğun bir partikül topluluğudur. Kaynak işlemi sırasında oluşan duman, ortalama 0,05 ila 20 mikrometre çapında kirletici partiküller içerir. Oluşan kaynak dumanı miktarı ve türü kaynak parametrelerine ve ana malzemelere bağlıdır.
Oluşur oluşmaz, kaynak dumanı yüksek ısı nedeniyle hızla yukarı doğru yönlendirilir. Isı kaybeden duman, şartlara bağlı olarak 2,5 - 5 metre aralığında asılı kalır. Soğudukça, zararlı ve ağır partiküllerden kurtulan duman yavaşça yukarı doğru hareketine devam eder. İç hava akımları sebebiyle 40 metre mesafeye kadar serpilebilen ve yerçekimi etkisiyle aşağı doğru dağılan partiküller ortamdaki her hareket ve hava akımı ile tekrar soluma bölgesine yükselir ve tüm çalışanlar tarafından solunur. Bu partiküller çalışanların göz çukurlarına, derilerine ve saç köklerine de yerleşir.
KAYNAK DUMANLARININ İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ
Kaynaklı imalat atölyelerinde, üretim süreci nedeniyle oluşan ve çalışma ortamına yayılan gaz, toz ve dumanlar solunum yolu ile vücuda girmektedir. Bu hava kirleticilerinden bazıları kronik (uzun süreli) hastalıklara neden olabildiği gibi, maruziyet düzeyine bağlı olarak akut (ani gelişen) rahatsızlıklara da neden olabilmektedir. Örneğin kaynakçılarda sıklıkla görülen metal dumanı ateşi genellikle geçici bir rahatsızlık olmakla birlikte kronik hastalıkların gelişmesine de yardımcı olur. Kaynaklı imalat atölyelerinde çalışma ortamında izin verilen yoğunluktan daha fazla kirletici varsa ve bu hava solunursa, maruziyetin süresine ve yoğunluğuna bağlı olarak; solunum güçlüğü, kan hastalıkları, kanser, kronik bronşit, baş ağrısı, akciğer ödemi, metal dumanı ateşi, ağız ve burun mukozasında tahriş oluşabilir. Ayrıca merkezi sinir sistemi, böbrekler, karaciğer, kan yapıcı sistem ve kemik yapısında hasarlar oluşabilir ve buna bağlı hastalıklar ortaya çıkabilir. Pnömokonyoz adı verilen meslek hastalıkları, metal içeren toz, gaz ve dumanların uzun süre solunması ve akciğerlerde birikmesi ile ortaya çıkar. Kaynaklı imalat atölyelerinde çalışanların toz, gaz, duman ve oksitlerinden etkilendikleri metallerden karbon, kalay, demir, alüminyum düşük düzeyde risk oluştururken, kadmiyum, krom, kurşun, vanadyum, manganez, cıva, molibden, nikel, titanyum, çinko, cıva, molibden, nikel, titanyum ve çinko tahriş edici ve toksik etkiler oluşturdukları için çok daha büyük sağlık sorunlarına ve kalıcı hastalıklara neden olmaktadır. Özetle, kaynaklı imalat atölyelerinde sıklıkla karşılaşılan ve solunum yoluyla vücuda giren toz, duman, gaz ve buharlar, yukarıda sayılan kimyasalları içermeleri nedeniyle solunum yollarında tahrişe neden olmakta ve uzun süre yüksek konsantrasyonlarda solunması halinde kalıcı hastalıklara yol açmaktadır. Benzer etki gözlerde de görülmekte ve gözlerde tahriş, konjonktivit, keratit ve alerji gibi sağlık sorunları ortaya çıkmaktadır.
KAYNAK DUMANLARININ ÇEVRE ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Kaynak dumanlarının zararlı etkileri, tüm bu zararlı maddelerin bacalardan atılmasıyla ortaya çıkmaktadır: Rüzgar etkisi ile uzak bölgelere ulaşabilmektedir. Bu partiküllerin serpildiği bahçe ve tarlalarda bitkilerin yetişmediği gözlemlenmiştir. Bu partiküller su kaynaklarını da etkilemektedir. Partikül serpintisi olan bölgelerdeki hayvanlar da etkilenmekte, bu hayvanların et ve sütleri yine insanlara ulaşabilmektedir. Atmosfer üzerindeki etkileri de detaylı araştırmalar sonucunda kanıtlanmıştır.
Tüm bu nedenlerden dolayı kaynaklı imalat yapılan işletmelerde, kaynak dumanları lokal olarak emilip filtre edilemiyorsa mutlaka ortam havalandırma sistemi kurulması gerekmektedir.
Bu sistemler dışarıdan hava almadığı için özellikle kış aylarında %70'e varan oranlarda ısınma gideri tasarrufu da sağlar.
Uzun yıllardır Push-Pull ve katmanlı havalandırma gibi çözümler üretilmiştir. Bu iki sistemin ortak dezavantajları borulu sistemler olmaları ve yatırım ve işletme maliyetlerinin yüksek olmasıdır. Push-Pull sistemleri tavan yüksekliği 7,5 metreden fazla olan ortamlar için önerilmemektedir. Push-Pull sistemleri düşük termal yüke sahip üretim alanlarında kullanılabilir (yıllık MIG/MAG tel tüketimi 10 tondan az). Bu sistemlerin hesaplanması ve kurulumu profesyoneller tarafından yapılmadığında işlevselliklerini kaybederler. Katmanlı havalandırma sistemleri, deplasmanlı havalandırma prensibini kullandıkları için çok kullanışlıdır. Ancak bu sistemlerin yatırım maliyetleri oldukça yüksektir. Bakım maliyetleri de oldukça pahalıdır. Bir diğer çözüm olan filtre kuleleri birçok firma tarafından üretilmektedir. Bu sistemlerde borulama olmadığı için çok daha pratik ve ekonomiktir. Tüm bu sistemlerin avantaj ve dezavantajlarını yıllar içerisinde gözlemleyen ekibimiz oldukça yenilikçi bir sistem tasarladı:
HIVENT / HiS
Ar-Ge çalışmaları tamamen şirketimiz bünyesinde gerçekleştirilmiştir. Sistem, üretim alanlarında oluşan tüm uçucu partiküllerin tekrar serpilmesini engelleyecek şekilde filtrelenmesini ve ortam havasının solunabilir bir değere ulaşmasını sağlamaktadır.
Her HiS ünitesi 1,3 kW EC motora sahiptir. Maksimum 5000 m³/saat debi üreten kompozit bir fan bulunmaktadır. Nanofiber kaplı kartuş filtreler en az F9 sınıfıdır. Filtre temizleme sistemi tam otomatiktir. Ortamdaki kirli havayı emerek filtreleyen HiS, temizlenen havanın bir kısmını zemin seviyesinde çok düşük hızlarda ortama geri vererek deplasmanlı havalandırma prensibine uyum sağlar. Temizlenen havanın bir kısmı jet nozullardan diğer HiS ünitesine doğru üflenerek uçucu partiküllerin sürekli hareketliliği sağlanır.
Diğer ortam havalandırma (hall ventilation) sistemlerimizi de inceleyiniz:
ÖNEMLİ NOT: Ortam havalandırma sistemlerinin tek başına kullanımı yeterli değildir. Tüm çalışanlar mutlaka KKD kullanmalıdır. kaynakçılar için özellikle PAPR maskeler öneriyoruz.
HiVent Teknoloji, 25/10/2024, Ankara
robot cell with opening roof